Westerlinck, Wilfried

Preface

Wilfried Westerlinck

Landschappen VI (2008)

(Leuven, 3 oktober 1945)

Wilfried Westerlinck studeerde aan de Koninklijke Conservatoria van Brussel en Antwerpen bij eminente componisten als Victor Legley, Jan Louël en August Verbesselt, en bij componist-dirigent Daniël Sternefeld. In Monte-Carlo bekwaamde hij zich verder in orkestdirectie bij Igor Markevitch. Tussen 1971 en 1983 was hij aan het Antwerps conservatorium docent muziekanalyse, maar hij bouwde zijn carrière uit als producer van de klassieke radiozender van de Vlaamse Radio en Televisie. Als componist liet hij zich opmerken met het orkestwerk Metamorfose (1971), zijn reeks Landschappen (1977-2008) voor verschillende bezettingen, drie strijkkwartetten (1978-1994), drie pianosonates (1983-1986) en verschillende solowerken voor blazers, zoals het vaak gespeelde Kijk, een basklarinet in mijn tuin! (1985) voor basklarinet, Talisman (2001) voor klarinet en Meeting a Mockingbird in Texas (2009) voor piccolo. Westerlinck puurt zijn idioom uit het modernisme van de eerste helft van de twintigste eeuw, waarbij hij veel belang hecht aan kleur, timbre en een duidelijk muzikaal verhaal.

Met Landschappen VI bouwt de componist verder op een reeks abstracte kamermuziekwerken: Landschappen I (blaaskwintet, 1977), Landschappen II (strijkorkest, 1979), Landschappen III (koperkwintet, 1980), Landschappen IV (fluit, harp en strijktrio, 1981) en Landschappen V (trompet en twaalf strijkinstrumenten, 1983). In deze werken exploreert Westerlinck de uiteenlopende instrumentencombinaties, waarbij steeds de idiomatische klank van het instrument en de klankkleuren van het ensemble prevaleren en dit binnen één enkele beweging.

Landschappen I werd bekroond door de Provincie Antwerpen en de nummers II, III en IV werden op cd opgenomen (II: Phaedra CD/92038; III: Bobcat MM 9801; IV: Phaedra CD/92012). Een opname van Landschappen II staat ook op de monografische cd Libra, met een selectie uit het oeuvre van Westerlinck (Senza Nome).

Over Landschappen VI schreef de componist: ‘Na 25 jaar werd het compositie-idee dat gehuldigd werd in de eerste reeks ‘Landschappen’ ( I tot V) weer ter hand genomen, ditmaal om een werk te schrijven voor strijkkwartet. Ook nu is het een werk dat zich als één grote beweging ontplooit, waarbij niet zozeer de exploratie van klankleuren ten grondslag ligt zoals in de vorige Landschappen. Toch sluit het enigszins aan omdat ook ditmaal de eendeligheid het kader biedt om een gekozen materiaal op een geconcentreerde wijze te exploreren. Ook het materiaal is hier wederom tot een minimum beperkt. Het werd zelfs genomen uit een ander recent werk voor klarinet en harp. Verder is het idee van contrastwerking een sleutelwoord geworden dat past in het verloop van het werk. Waar in vroegere ‘Landschappen’ (bv. in I, III of IV) het aleatorische element zich nog liet gelden, is het hier volledig verdwenen.

Het verloop van de compositie ontplooit zich in contrasterende fasen, die uitgaan van afleidingen van dezelfde muzikale cellen waardoor er toch een evenwicht bewaard blijft, een methode die in andere werken ook te vinden is.’

De componist schreef het werk in drie weken tijd in een voor hem vrij turbulente periode onder een stralende winterzon in Florida in het strandhuis van Freiherr Gerda en Horst Von Paleske, aan wie hij het ook opdroeg.

Jan Dewilde, Wilfried Westerlinck

Voor het orkestmateriaal, gelieve u te wenden tot de bibliotheek van het Koninklijk Conservatorium in Antwerpen. Deze partituur werd gepubliceerd in samenwerking met het Studiecentrum voor Vlaamse Muziek (www.svm.be).

---

Wilfried Westerlinck

(Löwen, 3. Oktober 1945)

Landschappen VI

(2008)

Westerlinck studierte an den Königlichen Konservatorien von Antwerpen und Brüssel bei bekannten Komponisten wie Victor Legley, Jean Louël und August Verbesselt, sowie dem Komponisten und Dirigenten Daniel Sternefeld. Bei Igor Markevich in Monte Carlo bildete er sich als Dirigent weiter. Von 1977 bis 1983 dozierte er Musikanalyse am Antwerpener Konservatorium, außerdem wirkte er als Producer beim klassischen Radiosender des flämischen Rundfunks und Fernsehens. Bemerkenswerte Kompositionen von seiner Hand sind das Orchesterwerk Metamorphose (1971), die Reihe Landschappen [Landschaften] (1977-1983) für unterschiedliche Besetzungen, drei Streichquartette (1978-1994), zwei Klaviersonaten (1983-1985) und allerlei Werke für Bläser, worunter das oft gespielte Sieh, eine Bassklarinette in meinem Garten (1985) für Bassklarinette, Talisman (2001) für Klarinette und Meeting a Mockingbird in Texas (2009) für Piccolo. Westerlinck schöpft sein Idiom aus dem Modernismus in der ersten Hälfte des 20. Jahrhunderts, mit besonderem Interesse für Farbe, Timbre und einer deutlichen musikalischen Linie.

Mit Landschappen VI baut der Komponist weiter an einer Reihe abstrakter Kammermusikwerke: Landschappen I (Bläserquintett, 1977), Landschappen II (Streichorchester, 1979), Landschappen III (Blechbläserquintett, 1980), Landschappen IV (Flöte, Harfe und Streichtrio, 1981) und Landschappen V (Trompete und zwölf Streichinstrumente, 1983). In diesen Werken vertieft er sich in die Möglichkeiten der verschiedenen instrumentalen Kombinationen, wobei stets der idiomatische Klang des Instruments und die Klangfarben des Ensembles obenan stehen, und dies innerhalb einer einsätzigen Form.

Landschappen I wurde von der Provinz Antwerpen ausgezeichnet, und die Nummern II, III und IV wurden auf CD eingespielt (II: Phaedra CD/92038; III: Bobcat MM 9801; IV: Phaedra CD/92012). Eine Aufnahme von Landschappen II findet sich auch auf Monographische CD Libra, mit einer Auswahl aus dem Werk von Westerlinck (Senza Nome).

Über Landschappen VI schrieb der Komponist: „Nach fünfundzwanzig Jahren greift der Komponist den Gedanken wieder auf, der seiner ersten Reihe ‚Landschaften‘ (I bis IV) zu Grunde liegt, diesmal um ein Werk für Streichquartett zu schreiben. Wieder ist es ein Werk, das sich unter einem großen Bogen entfaltet, wobei nun jedoch nicht die Ausschöpfung der Klangfarben im selben Maß als Ausgangspunkt dient wie in den früheren Kompositionen. Dennoch gibt es eine gewisse Verwandtschaft, denn auch hier bietet die einteilige Form den Rahmen für eine konzentrierte Verarbeitung des Materials. Dies Material beschränkt sich wiederum auf ein Minimum. Es stammt sogar aus einem anderen, erst kurz zuvor entstandenem Werk für Klarinette und Harfe. ‚Kontrast‘ ist für den weiteren Ablauf dieser Komposition das Schlüsselwort geworden. Während in früheren ‚Landschaften‘ (z.B. in I für Bläserquintett oder IV für Flöte, Harfe und Streichtrio) das aleatorische Element noch mitspielte, ist es hier gänzlich verschwunden.

Die Komposition entfaltet sich in kontrastierenden Phasen, die auf Ableitungen von identischen musikalischen Zellen fußen, wodurch das Gleichgewicht bewahrt wird.“

Der Komponist schrieb das Werk in nur drei Wochen, in einer für ihn ziemlich bewegten Periode, unter einer strahlenden Wintersonne in Florida im Strandhaus von Gerda und Horst von Paleske, denen dieses Werk auch gewidmet ist.

Jan Dewilde, Wilfried Westerlinck

(Übersetzung Michael Scheck)

Für das Aufführungsmaterial wenden Sie sich bitte an die Bibliothek des Koninklijk Conservatorium in Antwerpen. Diese Partitur wurde herausgegeben in Zusammenarbeit mit dem Studienzentrum für Flämische Musik (Studiecentrum voor Vlaamse Muziek, www.svm.be).

---

Wilfried Westerlinck

(Leuven, 3 oktober 1945)

Landscapes VI

(2008)

Wilfried Westerlinck studied at the Royal Conservatories of Antwerp and Brussels with eminent composers such as Victor Legley, Jan Louël and August Verbesselt and with composer-conductor Daniël Sternefeld. In Monte-Carlo, he acquired further skills in orchestral conducting with Igor Markevitch. Between 1971 and 1983, he taught musical analysis at the Antwerp Conservatory, but he developed his career as a producer at the classical music station of the Flemish Radio and Television Broadcast. As a composer, he proved his mettle with the orchestral work Metamorfose (1971), his series of Landschappen (Landscapes, 1977-1983) for different strengths, three string quartets (1978-1994), two piano sonatas (1983-1985) and several works for wind instruments, among them the frequently performed Kijk, een basklarinet in mijn tuin! (Look, a Bass Clarinet in my Garden!, 1985) for bass clarinet, Talisman (2001) for clarinet and Meeting a Mockingbird in Texas (2009) for piccolo. Westerlinck draws his idiom from the modernism of the first half of the 20th century, paying particular attention to colour and timbre and a clear musical story.

In Landscapes VI, the composer continues his series of abstract chamber music compositions: Landscapes I (wind quintet, 1977), Landscapes II (string orchestra, 1979), Landscapes III (brass quintet, 1980), Landscapes IV (flute, harp and string trio, 1981) and Landscapes V (trumpet and twelve string instruments, 1983). In these compositions, Westerlinck explores the varied combinations of instruments, in which the idiomatic sound of the instrument and the timbre of the ensemble prevail, all in one move.

Landscapes I received an award from the Province of Antwerp and numbers II, III and IV were recorded on CD (II: Phaedra CD/92038; III: Bobcat MM 9801); IV: Phaedra CD/92012). A recording of Landscapes II can also be found on the monographic CD Libra, which contains a selection of Westerlinck’s oeuvre (Senza Nome).

On Landscapes VI, the composer wrote the following: “After 25 years, the composition idea that was honoured in the first series, Landscapes (I to V), is resumed, this time to write a composition for string quartet. This piece evolves in one big move, where the foundation is not the exploration of timbres as such, as was the case in the previous Landscapes. It does however fit perfectly, because once again, the unity offers a framework to explore chosen material in a concentrated manner. The material is limited to a minimum once more. It even comes from another recent work for clarinet and harp. The idea of contrast has become crucial for the course of the piece. The aleatoric element, which was prominent in earlier ‘Landscapes’ (e.g. I, III or IV), is now nowhere to be found.
The course of the composition evolves in contrasting phases, starting from derivates of the same musical cells, which nevertheless creates a balance, a method that can be found in other compositions as well.”

The composer wrote the work in three weeks time, during quite a turbulent period in his life, under the beaming winter sun in Florida, in Freiherr Gerda and Horst Vol Paleske’s beach house, to whom he dedicated the composition.

Jan Dewilde, Wilfried Westerlinck

(translation: Jasmien Dewilde)

For orchestral material, please go to the Royal Conservatory in Antwerp. This score was published in cooperation with the Centre for Flemish Music (Studiecentrum voor Vlaamse Muziek, www.svm.be).